Een terug- en vooruitblik

Gedaan met goedkoop geld

Moge het duidelijk zijn dat we op een scharnierpunt staan. De wereld van “Modern Monetary Theory” (MMT) ligt achter ons. Overheden konden schier onbeperkt geld uitgeven omdat centrale banken deze schulden opkochten en de rente artificieel laag hielden. Onder andere daardoor ontstond de inflatie, waardoor de centrale banken nu verplicht zijn om de rente te verhogen en liquiditeiten uit het systeem te halen. Met als gevolg dat ze de markten en de economie nu minder goed kunnen sturen. De post-MMT wereld zal dus per definitie gemiddeld genomen een stuk volatieler zijn.

Minder hulp van centrale banken

Ook de zogenaamde “bond vigilantes”, letterlijk “burgerwacht” maar in de praktijk hedge fondsen en speculanten, zijn terug van weggeweest. Zij nemen munten en obligatiemarkten van landen die hun budget onvoldoende onder controle hebben onder vuur. Dit gebeurde recent met het Verenigd Koninkrijk. Dit betekent ook dat centrale banken en overheden op het ogenblik minder in staat zullen zijn om actie te ondernemen (lees steun te verlenen) bij een volgende crisis, pandemie of oorlog.

Gestegen rente oorzaak daling reële activa

Het verhaal van 2022 was er overigens één van een veelal stijgende en af en toe ontspannende rente waarop de aandelenmarkten, en eigenlijk alle reële activa, op en neer dansten. In de financiële wereld is rente zoals zwaartekracht. Dit jaar kwam de zwaartekracht met een serieuze snelheid terug. We zijn gegaan van een wereld zonder zwaartekracht naar één met zwaartekracht, met als gevolg dat alle reële activa naar beneden werden getrokken.

Inflatietop lijkt bereikt, eindejaarsrally trekt zich op gang

De markten keken het hele jaar uit naar het moment waarop de inflatietop bereikt zou worden en de centrale banken hun voet van de monetaire rem konden halen. Dat moment lijkt nu aangebroken. Dit samen met een positief seizoenseffect (de maanden november, december en januari zijn traditioneel sterk voor de aandelenmarkten), zou voor een eindejaarsrally moeten zorgen. Momenteel beuken de toonaangevende indexen op belangrijke weerstandsniveaus. Als die de komende weken doorbroken raken, liggen er mogelijk hogere niveaus in het verschiet.

Blijft de inflatie onder controle in 2023?

Voor volgend jaar is de levensbelangrijke vraag of de inflatie daadwerkelijk onder controle is. Want bij een nieuwe heropflakkering en mogelijk nieuwe renteverhogingen zouden reële activa terug onder druk kunnen komen. Maar dat zijn zorgen voor volgend jaar. Laat ons eerst genieten van een mogelijke betere beursomgeving na een toch moeilijk jaar. En wie weet, misschien wordt 2023 een beter …