Sambapasjes op de beursvloer

Land van belofte

Toen beleggers in de jaren 90 interesse kregen voor de zogenaamde groeilanden, kwam Brazilië prominent in beeld. Het gold een land van belofte te zijn: groot, met een jonge bevolking en boordevol grondstoffen die ook de rest van de wereld kunnen interesseren. Niet alleen haalt het de top 10 van ’s werelds grootste olieproducenten. Ook op vlak van andere grondstoffen (bijv. ijzererts) of landbouwproducten (koffie, suiker, soja, graan) staat het zijn mannetje.

Halen we even de Bovespa erbij, ’s lands toonaangevende beursindex, dan zien we dat die een aantal internationaal bekende namen in huis heeft zoals oliebedrijf Petrobras en grondstoffenexploitant Vale. Naast olie en grondstoffen domineren ook financiële bedrijven de index. Wie vandaag aan groeilanden denkt, denkt vooral aan China en Zuidoost-Azië. Maar ook de Bovespa doet het met een winst van 31% dit jaar helemaal niet slecht. Tijd om een paar sambapassen te wagen op deze beursvloer?

Goedkoop

Met een koerswinstverhouding van 9 staat de Bovespa niet duur. Zelfs niet naar groeilandlandnormen. Vergelijk bijvoorbeeld met Hongkong dat tegen 14 noteert. Toegegeven, we komen van nog lagere niveaus. Maar vergeleken met de 12 à 13 die we gemiddeld het vorige decennium zagen is dit toch een wereld van verschil. Een koopje? Wel, dat hangt af van wat we voor die prijs krijgen.

Twee verschillende verhalen

China mag dan al duurder staan dan Brazilië, de context voor beide markten is ook heel verschillend. De langetermijnrente in China bedraagt momenteel zo’n 1,75%. In Brazilië is dat maar liefst 13,75%. En met de huidige inflatie lijkt de Braziliaanse centrale bank haar basisrente, die momenteel 15% bedraagt, minder snel te verlagen dan eerder vooropgesteld. Die hogere rente heeft sowieso een belangrijke impact op waarderingsmodellen van aandelen. Hoe hoger de rente, hoe slechter voor aandelen. En dus hebben we hier alvast één reden waarom Braziliaanse aandelen gemiddeld goedkoper staan dan Chinese. Ook naar sectoren toe zie je grote verschillen. In Brazilië wegen olie en grondstoffen zwaar door in de index. In China zijn het dan weer vooral de internet- en AI-gerelateerde sectoren waar beleggers naar kijken. Gelet op de sterke groeivoet van deze bedrijven, mogen ze voor de belegger wat duurder staan.

En dan is er natuurlijk ook de bredere economische en politieke context. Als je kijkt wat China allemaal realiseert (m.a.w. je kijkt naar de output), en je vergelijkt dit met de arbeid en het kapitaal dat het daar tegenover plaatst, dan moet je vaststellen dat het land er de voorbije 15 jaar inzake productiviteit aardig op vooruit is gegaan. Voor Brazilië zien we net het tegenovergestelde. Het land is inzake economische efficiëntie achteruitgeboerd.

De politieke factor

De achterstand van Brazilië heeft deels te maken met de manier waarop het land bestuurd wordt. Het Braziliaanse politieke landschap is hopeloos versnipperd, met heel wat partijen die de regering enkel steunen in ruil voor postjes, lokale projecten, die de achterban kunnen plezieren en andere gunsten. Op die manier is het meeste overheidsgeld reeds uitgegeven voor er echt aan de productiviteitsverbeterende investeringen kan gedacht worden, die het land broodnodig heeft.

China daarentegen heeft de voorbije 15 jaar een beleid gezien, dat van investeringen de motor van economische groei maakte. Er is zelfs in een aantal domeinen duidelijk teveel geïnvesteerd. Dat heeft kwalijke gevolgen. Maar het neemt niet weg dat waar China een ‘Grote Sprong Voorwaarts’ kende, Brazilië vooral is achtergebleven. De grote overheidsschuld (circa 80% van het BBP, wat veel is voor een groeiland) maakt het ook niet makkelijker om daar veel aan te doen. De voorbije jaren heeft de Braziliaanse regering aardig wat werk verricht om de overdreven regulering en de vele handelsbarrières terug te dringen. Maar desalniettemin scoort het land op dat vlak nog steeds slecht.

Bijgerecht

De forse stijging van een aandeel als Vale (+38% sinds jaarbegin), kan je niet los zien van de mondiaal aanzwellende interesse voor grondstoffen. En wat dat betreft zit Brazilië op rozen. Maar als je het ganse plaatje neemt, dan blijft onze voorkeur qua groeilanden toch naar Zuidoost-Azië gaan. Met China op kop. Dat land neemt circa een kwart van de MSCI Emerging Markets index voor zijn rekening. Voor Brazilië is dat 5 à 6%. Heeft Brazilië een plek in een portefeuille groeilandaandelen? Zeker, maar op dit ogenblik eerder als bijgerecht, niet als hoofdschotel.