Overzicht
- De verlamming van de economie bevordert de opkomst van veerkrachtigere modellen
- Ze brengt ook de kwetsbaarheid van volledige economische sectoren aan het licht
- Er vallen al faillissementen in de olie- en luchtvaartsector te betreuren
- Het massatoerisme leidt tot een economische en ecologische ramp
- In de agrovoedingsindustrie zijn besmettingshaarden ontstaan
De recente economische verlamming duurde niet lang genoeg om de schade die de ‘Dertig Glorieuze Jaren’ tussen 1945 en 1975 aan ecosystemen hebben aangericht, te herstellen. Door de opkomst van nieuwe, meer verantwoorde bedrijfsmodellen te stimuleren, biedt ze de meest veerkrachtige bedrijven echter de unieke kans om zichzelf opnieuw uit te vinden. Maar hoe zit het met andere ondernemingen? Welke sectoren zullen erin slagen het anders aan te pakken, en welke zullen voor altijd verdwijnen? Dat ontdekt u in deze reeks van artikels gewijd aan de sectorale veranderingen veroorzaakt door Covid-19. Dit eerste artikel schetst een algemeen portret van de hardst getroffen sectoren.
Oliereuzen
Op 28 juni 2020, midden in de gezondheidscrisis, vroeg Chesapeake Energy het faillissement aan. De Amerikaanse schalieoliegigant, met een schuld van 9 miljard dollar, kapseisde in amper één kwartaal.
Hoe valt dit te verklaren? Is Chesapeake Energy de eerste van een lange reeks in een sector die een geopolitieke speelbal is geworden? Of is dit moment juist een kans om een bocht van 180 graden te maken? Waarom is schalieolie plots overbodig geworden? En hoe heeft Europa, de voorloper in de strijd tegen de opwarming van de aarde, zijn energiereuzen de weg naar overleving getoond?
Het ritueel groeide uit tot een must in onze consumptiemaatschappij. Maar dit jaar kan toerisme 60% tot 80% krimpen.
Massatoerisme
Het toerisme ontstond in de 17e eeuw in Engeland met de ‘grand tour’: een inwijdingsreis die jonge mannen van goede komaf maakten voordat ze volwassen werden. Het ritueel groeide uit tot een must in onze consumptiemaatschappij. Maar dit jaar kan toerisme 60% tot 80% krimpen. Een echte ramp, want de sector is wereldwijd goed voor 10% van het bbp en 12% van de tewerkstelling.
Anderzijds heeft de sterke groei in het verleden geleid tot massatoerisme, dat zonder respect ecosystemen vervuilt. Wordt toerisme een ecologische luxe? Moet het terug naar zijn eenvoudigste vorm van gastvrijheid om te overleven?
Begin maart stopte Flybe, de grootste Britse regionale luchtvaartmaatschappij, met vliegen.Caroline Palumbo
Overbodige vliegtuigen
Begin maart stopte Flybe, de grootste Britse regionale luchtvaartmaatschappij, met vliegen. Sindsdien regende het faillissementen en herstructureringen in een sector die zijn activiteiten met 90% zag dalen.
Door de vraag van consumenten is de luchtvaart verantwoordelijk voor 6% van de stralingskracht die de opwarming van de aarde veroorzaakt. Het duurt bovendien tien tot twintig jaar om een nieuw vliegtuig te ontwerpen, te bouwen en in gebruik te nemen. Elke groene innovatie lijkt daarom meteen overbodig. De NGO The Shift Project meent dat minder verkeer de belangrijkste hefboom is voor het verlagen van de CO2-uitstoot. Hoe ziet de luchtvaart van morgen eruit? Is dit het einde van reizen op onmenselijke schaal?
Agrovoeding: een zwaarlijvige sector
In mei daalde de waarde van de vier grootste Amerikaanse vleesbedrijven met 25%. In juni noemde Goldman Sachs de Amerikaanse rundvleesindustrie “net zo kwetsbaar als olie”.
In onze samenlevingen is toegang tot overvloedig voedsel gebaseerd op controversiële intensieve productie. De winstgevendheid vloeit voort uit het schenden van hygiënische of sanitaire regels. Sommige slachthuizen blijken brandhaarden van Covid-19-besmettingen te zijn.
Bovendien schatte de VN in 2019 dat twee miljard volwassenen zwaarlijvig waren of overgewicht hadden, 820 miljoen honger hadden en dat 30% van het voedsel werd vernietigd. Hoe komt de agrovoedingsindustrie uit deze morele beproeving?