Opluchting na Fed-beslissing en bedrijfsresultaten

Vorige week won de S&P500 4,3% en de Stoxx Europe 600 3%. Over de maand juli konden de Amerikaanse en Europese beursindices respectievelijk  9,1% en 7,6% herstellen. Nochtans zijn er genoeg macro-economische zorgen en verhoogden de centrale banken zoals verwacht de rente met grote stappen. Maar de inflatie heeft mogelijks haar piek bereikt en de obligatierentes zijn de jongste weken redelijk teruggevallen door de verwachting van economische afkoeling. Bovendien vielen de meeste bedrijfsresultaten beter mee dan de forse koersdalingen sinds het jaarbegin lieten uitschijnen.

De Fed verhoogt de rente zoals verwacht

Hoewel sommigen even gevreesd hadden voor een vol procent renteverhoging, deed de Amerikaanse centrale bank wat algemeen verwacht werd: een verhoging van de beleidsrente met 0,75% tot 2,25 - 2,5%, wat als een neutraal niveau beschouwd wordt. Voorzitter Powell sloot niet uit dat er in september nog eens zo’n steile klim met 0,75% komt als de inflatie tegen dan nog niet duidelijk begint te dalen. Maar hij stelde gerust dat nadien het tempo van de renteverhogingen naar omlaag kan.

De consensusverwachtingen zijn nu dat er tegen het einde van het jaar nog 1% bijkomt, namelijk 0,5% in september, gevolgd door nog 2 kleine stapjes van 0,25%. Daarmee zou de beleidsrente tegen eind dit jaar op 3,25 - 3,5% uitkomen. De algemene verwachting is ook dat dan een pauze volgt en vanaf de tweede jaarhelft van 2023 mogelijk zelfs renteverlagingen als de Amerikaanse economie tegen dan te veel vertraagt.

VS al in “technische” recessie

De Amerikaanse economie kromp in het tweede kwartaal met 0,9% na een krimp met 1,6% in het eerste trimester (telkens kwartaal-op-kwartaal omgerekend op jaarbasis). Volgens de officiële definitie van 2 opeenvolgende kwartalen van economische krimp, waren de VS al in een recessie in het voorbije eerste halfjaar. Weliswaar was dit vooral het gevolg van technische factoren zoals een zwakkere uitvoer ingevolge de dure dollar en negatieve voorraadeffecten door de hoge inflatie en bevoorradingsproblemen.

Het voelde in ieder geval nog niet als recessie aan, getuige de nog sterke arbeidsmarkt. Een belangrijker symptoom van recessie zou zijn als er enkele opeenvolgende maanden van jobverlies en stijgende werkloosheid zou zijn. De risico’s op zo’n scenario zijn toegenomen. Zo daalde de vooroplopende PMI-vertrouwensindicator met 5 punten tot 47,5, dus onder de groei/krimp grens van 50, en het laagste punt in 26 maanden.

Europa zonder Russisch gas?

In de eurozone groeide de economie in het tweede kwartaal sterker dan verwacht, met 0,7% kwartaal-op-kwartaal. Maar ook in Europa dalen de vertrouwensindicatoren: PMI onder de 50 en de Duitse IFO-index tot het laagste niveau in 25 maanden. Gevolg van de hoge inflatie, die vorige maand nog opgelopen is tot een record van 8,9%, en de vrees voor energieschaarste.

Europa bereidt zich voor op een eventuele volledige stopzetting van de Russische gasbevoorrading. De toevoer via de Nord Stream 1 pijpleiding verloopt nu maar op 20% van de normale capaciteit, maar dat is volgens Rusland enkel omwille van onderhoud aan een cruciale turbine.

In het ergste scenario moet het energieverbruik gerantsoeneerd worden en zou vooral de Europese industrie en elektriciteitsproductie het met minder gas moeten stellen. Dat impliceert overschakelen op andere energiebronnen of de productie tijdelijk stilleggen. Zo legt BASF nu al zijn meststoffabrieken stil wegens te hoge gasprijzen. Als naar de winter toe meerdere industrieën worden gedwongen tijdelijk hun productie stil te leggen, vormt dit een bijkomende trigger die Europa de komende kwartalen mogelijks in recessie kan duwen.

Doorgaans sterker dan verwachte eerste halfjaarresultaten maar voorzichtigheid voor de tweede jaarhelft

In de VS overtroffen tot nu toe 70% van de bedrijven de verwachtingen met gemiddeld 3%. Hoewel dit positief is, ligt het onder de gemiddelde verrassing van de voorgaande kwartalen. Ook in Europa zijn er heel wat positieve winstverrassingen bij onder meer energiebedrijven, autoproducenten, halfgeleiders, chemie, bouwmaterialen, luxegoederen, voedingsbedrijven… Sommigen verhogen ook hun vooruitzicht voor gans het jaar, maar anderen houden hun prognose ondanks het sterke eerste halfjaar toch ongewijzigd, rekening houdend met de uitdagingen voor het tweede halfjaar: verdere kostenstijgingen en een mogelijke vertraging van de vraag. Analisten worden ook wat voorzichtiger met hun winstramingen voor volgend jaar. Maar een forse terugval verwachten ze nu ook weer niet.

Berenmarkten en recessies bieden doorgaans de beste koopkansen

Zoals u ziet, een berenmarkt belet niet dat er tussentijds belangrijke opveringen kunnen zijn na overdreven dalingen. De komende maanden kunnen nog heel volatiel zijn. Maar zelfs al wordt het recessie, het begin van zo’n laagconjuctuur biedt doorgaans ook de laagste aandelenkoersen en dus de beste koopgelegenheden op de beurs.