Sterk novemberherstel stuwt beurzen terug naar jaarhoogtepunt

Sterke novembermaand

Vorige week steeg de S&P500 met 0,7% en de Stoxx Europe 600 met 1,4%. Na de stevige rally sinds het dieptepunt van eind oktober (+11,5% voor de S&P500 en +8,5% voor de Stoxx Europe 600), zijn de beurzen zo goed als volledig hersteld van hun correctie van augustus tot oktober. Terwijl die correctie vooral veroorzaakt werd door stijgende obligatierentes, is het sterke novemberherstel gedreven door de terugval van de obligatierentes, als gevolg van  dalende inflatiecijfers en de toenemende hoop op renteverlagingen door de centrale banken vanaf de lente volgend jaar. De jongste week daalde de Amerikaanse tienjaarsrente met 0,21% tot 4,24% (komende van een piek rond 5% in oktober) en de Duitse met 0,28% tot 2,36% (t.o.v. een hoogtepunt van 3%).

Europese inflatie daalt meer dan verwacht

De Europese inflatie is verder gedaald van 2,9% in oktober naar 2,4% in november, nog beter dan de verwachte 2,7%. Uiteraard wordt het inflatiecijfer gunstig beïnvloed door de forse terugval van de energieprijzen sinds vorig jaar. Maar ook de kerninflatie is meer dan verwacht gedaald: van 4,2% in oktober naar 3,6% in november. De economische groeivertraging en verbeterde aanvoersituatie verminderen duidelijk de opwaartse prijsdruk.

De terugval van heel wat grondstoffen begint zich ook te vertalen in lichte prijsdalingen van sommige afgewerkte producten. Het ziet ernaar uit dat de 2% doelstelling van de ECB binnenkort al bereikt wordt. Toch is een heropflakkering van het inflatiecijfer de komende maanden niet uitgesloten omdat het effect van de gedaalde energieprijzen dan stilaan zal wegebben (lagere vergelijkingsbasis van het voorgaande jaar). Maar de centrale banken zullen hierover niet panikeren, zolang de kerninflatie verder de goede richting uitgaat.

Zachte landing

De ontspanning op de obligatiemarkten werd ook ondersteund door tekenen van afkoeling van de economie en de arbeidsmarkt. De redenen voor de economische afkoeling zijn in de eerste plaats de sinds vorig jaar fors gestegen rentevoeten, vooral dan deze voor hypotheekleningen en investeringskredieten.  Daarnaast geraakt het tijdens covid opgepotte spaargeld stilaan opgesoupeerd en zijn er heel wat overheids-stimuleringsmaatregelen die ten einde lopen.

Maar het tempo van de groeivertraging is niet dramatisch. Het ziet er zelfs meer en meer naar uit dat de lang verwachte recessie zeer licht en kortstondig zal zijn of dat we er misschien nog nipt aan ontsnappen. Dit scenario van zachte landing wordt ondersteund door de forse daling van de inflatie en de recente terugval van de lange termijnrentes, bij een nog altijd lage werkloosheid en toename van het beschikbaar inkomen. Daarnaast blijken de bedrijfswinsten vrij resistent en de balansen gemiddeld gezond. De meeste bedrijven hadden al voor de rente-opstoot hun intrestvoeten op hun kredieten voor meerdere jaren vastgelegd. 

Terwijl het risico op een forse inflatieheropflakkering of een harder dan verwachte recessie (met een golf van faillissementen en ontslagrondes) vrij beperkt is, ligt het voornaamste risico voor de markten volgend jaar misschien meer in een mogelijke opstoot van obligatierentes indien de markten zich te veel zorgen zouden beginnen maken over de hoge overheidsschulden en begrotingstekorten. Maar voorlopig ligt de markt daar nog niet wakker van.

OPEC+ onvoldoende overtuigend om olieprijs terug op te drijven

OPEC+ bereikte een akkoord om de productie vanaf januari met 2 miljoen vaten per dag te verminderen. Daarin zit de verlenging van de 1 miljoen vaten productievermindering door Saoedi-Arabië en 0,3 miljoen door Rusland, met de overige 0,7 miljoen nieuwe inspanningen door andere OPEC-leden. Maar de markt was niet echt onder de indruk en een herstel van de olieprijzen bleef voorlopig uit, omdat het slechts om vrijwillige productieverminderingen gaat. Veel zal dus afhangen van de discipline van de diverse OPEC+ leden.

Naar een rustiger eindejaar

Hoewel de markten intussen overgekocht zijn, verwachten we voor de laatste maand van het jaar geen wereldschokkende gebeurtenissen meer. Waarschijnlijk krijgen we een consolidatie met afnemende volatiliteit en een verdere marktverbreding met een inhaalbeweging van achtergebleven aandelen.