Een voorbeeld: u bent gehuwd onder het wettelijke stelsel en u erft van uw ouders een appartement. Wat later verkoopt u dat appartement. U investeert de opbrengst in een effectenportefeuille. Dit kapitaal behoort tot uw eigen vermogen. Maar als uw echtgenoot of echtgenote overlijdt, zal de fiscus ervan uitgaan dat dit bedrag deel uitmaakt van de huwelijksgemeenschap. De helft ervan zal dus onderworpen zijn aan erfbelasting. Om dat te vermijden, moet u de link met de nalatenschap van uw ouders bewijzen. Dit bewijs zal alleen slagen als u de historiek van de verrichtingen goed hebt bewaard.
Bewijs in gesplitste aankoop
Als ouders van plan zijn om een onroerend goed aan te kopen, schuift men bij successieplanning vaak de piste van de gesplitste aankoop naar voren. Daarbij kopen de ouders het vruchtgebruik van een onroerend goed. De kinderen kopen de blote eigendom. Zo vermijden de erfgenamen erfbelasting wanneer de ouders overlijden. Maar de kinderen ontsnappen alleen aan erfbelasting als ze tegenover de fiscus bewijzen dat ze over het geld beschikten en dat ze die blote eigendom effectief hebben betaald. Het spreekt voor zich dat ook in deze context archiveren van rekeninguittreksels noodzakelijk is.
Cruciaal voor planning beding van aanwas
Bij een beding van aanwas komen echtgenoten of partners overeen dat goederen die ze in onverdeeldheid bezitten, zoals een kunstcollectie, aan de langstlevende zullen toekomen. Onder bepaalde voorwaarden moet de langstlevende geen belasting betalen op goederen die hij of zij via aanwas krijgt. Het kanscontract moet evenwichtig zijn: de inbreng van beide partijen gelijk en hun levensverwachting gelijkwaardig. Het beding geldt ook voor de goederen die in de plaats komen van de oorspronkelijke: de effectenportefeuille, die betaald is met de verkoop van de kunstcollectie bijvoorbeeld. Maar van deze effectieve zaakvervanging moet bewijs zijn. Rekeninguittreksels en aankoopfacturen archiveren, is hier cruciaal.
Zekerheid voor ouders
Een laatste voorbeeld: een schenking met een beding van terugkeer en een beding van zaakvervanging. Stel: een moeder schenkt haar dochter aandelen. Door het beding van terugkeer zullen die aandelen bij vooroverlijden van de dochter zonder erfbelasting terugkeren naar de moeder. Door het beding van zaakvervanging kan de moeder ook activa die voor de aandelen in de plaats gekomen zijn, recupereren zonder erfbelasting. Dat kan ze inroepen als de dochter de aandelen reeds had verkocht en geherinvesteerd in bijv. een auto, een effectenportefeuille, enz… Maar dan moet ze de link aantonen tussen de opbrengst van de verkochte aandelen en de nieuwe investeringen. Verkoopsovereenkomst, rekeninguittreksels… moet ze opnieuw voorleggen.
Rekeninguittreksels bijhouden, bespaart u vaak heel wat (fiscale) ellende. Spreek erover met uw relatiebeheerder.