De woorden van een wijze oude man

Een man met een stevige staat van dienst

Hoe mooi moet het zijn om gewoon van je voordrachten te kunnen leven! Ben Bernanke bevindt zich in deze begenadigde positie. Toen in 2008 de financiële crisis uitbrak, was hij voorzitter van de Amerikaanse centrale bank.

Terwijl zijn voorgangers in de jaren dertig bij het in elkaar klappen van het financieel  systeem de geldkraan dicht draaiden, deed Bernanke net het omgekeerde. Hij zette de geldkraan wijd open. Resultaat: de financiële crisis sloeg niet over naar de rest van de economie, want die bleef correct gefinancierd.

Eerder optimistisch

Hoe kijkt Bernanke naar het Amerika van vandaag, nu Trump het roer heeft overgenomen in het Witte Huis en ons iedere dag trakteert op een flinke dosis executive orders, die zijn krachtdadigheid moeten onderstrepen. Over de economische situatie die de nieuwe president bij zijn aantreden aantreft, toont de oud Fed-voorzitter zich in een uiteenzetting voor een vooraanstaand asset manager eerder optimistisch.

Zachte landing

Gesteund door onder meer een stijging van de arbeidsproductiviteit blijft de Amerikaanse economie groeien. De inflatie is weliswaar een beetje aan de hoge kant, maar toch onder controle.

Akkoord, gelet op de lage werkloosheid zit een stukje looninflatie nog steeds in de pijplijn, maar anderzijds ziet Bernanke de stijging van de huisvestingskosten, een belangrijke factor in die inflatie, geleidelijk vertragen. De huidige niveaus van de kortetermijnrente noemt hij nog vrij restrictief en dus is er ruimte voor nog wat extra renteverlaging.  Alles samen denkt Bernanke dat de Amerikaanse economie inderdaad afstevent  op de door iedereen verhoopte zachte landing.

De factor Trump

De vraag is wat de factor Trump hier zal aan veranderen. Zoals nogal wat economen vindt de ex-Fed-voorzitter het een beetje vreemd dat men een economie extra gaat stimuleren, terwijl die eigenlijk al goed draait. Zeker wanneer dit ten koste gaat van de begrotingsdiscipline.

Nu, die discipline is al een tijdje geen topprioriteit meer van de Amerikaanse regering. Eigenlijk hebben we de voorbije 20 jaar overheden almaar grotere bedragen zien vrijmaken om crisissen te bestrijden. En nu wil men in de VS die overheid zelfs in het rood laten gaan, wanneer er geen crisis is.

Waar begrotingsdiscipline zijn plaats heeft

Maar tot welk niveau kan je die begrotingsdeficits laten oplopen. Voor zover de verhouding tussen schuld en de waarde van de economie dezelfde blijft, ziet Bernanke geen groot probleem. Als de schuld veel sneller stijgt, dan bepleit hij toch er iets aan te doen. En begrotingsdiscipline is dan het minst sympathieke maar beste antwoord. Gewoon omdat iedere andere oplossing op termijn slechter is.

Hij ziet zijn land nu niet meteen afglijden naar het niveau van een bananenrepubliek die zijn schulden niet kan betalen. Maar ook de soms geopperde idee om de schuld weg te spoelen met een flinke scheut inflatie vindt hij maar niks. Niet alleen zou dat de Amerikanen een stuk armer maken, het zou hen ook opzadelen met beduidend hogere intrestvoeten. Samen kan dat de economische groei een serieuze opdoffer bezorgen.

Tussen de lijnen door

Tussen de lijnen door lees je bij de ex-Fed voorzitter, die de financiële crisis op een zeer onorthodoxe wijze oploste, een pleidooi voor een veeleer orthodox monetair beleid. Het kan de huidige Fed-voorzitter Powell een hart onder de riem steken, nu Trump het Witte Huis bewoont.