Gaan de energieprijzen weer ontploffen?

Vat Brent op 90 USD?

Die rentevoeten staan onder druk vanwege de aankondiging van Saoedi-Arabië en Rusland van een verlenging van hun olieproductieverlagingen tot het einde van het jaar. De Stoxx Europe 600 daalde met 0,2% en de S&P 500 met 0,4%. De Amerikaanse 10-jaarsrente steeg naar 4,26%

Saoedi-Arabië liet weten dat het zijn vrijwillige productieverlaging van een miljoen vaten per dag verlengt tot eind december. De productie van het land daalde van ongeveer 10,5 miljoen vaten per dag (mb/d) in april tot 9 mb/d als gevolg van het gecombineerde effect van de productiebeperkingen van de OPEC+ en zijn eenzijdige besluit om de productie in juli en augustus met nog eens 1 mb/d te verlagen. Rusland, dat samen met Saoedi-Arabië de OPEC+ leidt, heeft ook een reductie van 300.000 vaten per dag tot eind december aangekondigd.

Opnieuw verraste Saoedi-Arabië de voorspellers. Die hadden een verlenging tot slechts oktober verwacht. De prijs van Brent steeg van 75 USD eind juni naar 90 USD gisteren. Dat is een stijging van bijna 20%.

Op weg naar een nieuwe energiecrisis?

Zonder het negatieve effect van hogere prijzen voor ruwe olie op de inflatie te ontkennen, is een enorme stijging van alle energieprijzen zoals vorig jaar weinig waarschijnlijk.

In Europa zitten de aardgasreserves al voor 93,4% vol, bijna twee maanden eerder dan voorgaande jaren. De prijzen liggen rond de 35 EUR per megawattuur (MWh) tegenover 339 EUR op het hoogtepunt in augustus vorig jaar. In de Verenigde Staten wordt aardgas verhandeld tegen 8,2 EUR per MWh, wat 4 keer goedkoper is. Het afgelopen jaar maakten de Amerikanen werk van een uitbreiding van hun exportcapaciteit en de Europeanen van hun importcapaciteit voor vloeibaar gas. Daarom zou er geen tekort moeten zijn. Integendeel, als de winter mild is, kunnen de prijzen zelfs dalen. De gasprijzen zijn belangrijk voor de elektriciteitsprijzen.

De wereldeconomie weegt op prijzen

De reden dat Saoedi-Arabië het aanbod van ruwe olie probeert te reguleren, is het risico van een prijsinstorting in verband met de vertraging van de wereldeconomie. In China, 's werelds grootste olie-importeur, is de vraag lager dan verwacht, omdat het post-coronaherstel van de economie teleurstellend is en wordt belemmerd door de vastgoedcrisis. Europa bevindt zich in een bijna-recessie en ook de VS vertragen, langzaam maar zeker.

De olieprijzen zijn doorgaans zeer gevoelig voor de economische omstandigheden. Een overschot of tekort van 2 mb/d is voldoende om grote prijsschommelingen te veroorzaken. Relatief gezien is dat weinig, ongeveer 2% van de wereldconsumptie (100 miljoen b/d). Het eenzijdige besluit van Saoedi-Arabië is dan ook veelzeggend. Idealiter zou dit land 100 USD per vat nodig hebben om zijn ambitieuze programma te financieren om zijn economie te diversifiëren.

Hoe zit het met de Amerikaanse olieproductie?

De productie van schalieolie zal naar verwachting de komende maanden niet toenemen. In totaal steeg de Amerikaanse productie dit jaar van 12 naar 12,8 mb/d, terwijl het aantal actieve putten daalde van 621 naar 512. Zodra de WTI-prijzen (West Texas Intermediate) onder de 70 USD per vat zakken, nemen de investeringen af. Nu de WTI is gestegen tot 86,7 USD, zullen de investeringen waarschijnlijk worden hervat, met een effect op de productie zes maanden later.

Maar de Amerikaanse productiecapaciteit bereikt zijn grenzen, omdat de gemakkelijkste olievelden al zijn aangeboord.

De brandstofprijzen zijn een belangrijk thema voor de presidentsverkiezingen van 2024. Geconfronteerd met deze situatie erkent de regering-Biden dat het geleidelijk een aantal van de olie gerelateerde sancties tegen Iran en Venezuela zal moeten versoepelen om hen in staat te stellen de markt beter te bevoorraden.

Conclusies

De prijzen voor ruwe olie zullen tot het einde van het jaar waarschijnlijk hoog blijven. We zien Brent schommelen tussen de 85 en 95 USD. En niet boven dat niveau, omdat de vertraging van de wereldeconomie en de hoge prijs voor een vat op de vraag en dus op de prijzen zou wegen.

Ook al zijn er substitutie-effecten in de industrie tussen gas en olie, toch zit de situatie voor aardgas helemaal anders. Al met al zou er een negatief effect op de inflatie moeten zijn, maar een nieuwe energiecrisis lijkt eerder onwaarschijnlijk.

De hoge olieprijs verhoogt de winstgevendheid van de alternatieve energiebronnen. De aandelen van de sector hebben de afgelopen maanden zwaar te lijden gehad onder de stijgende materiaalkosten en verstoringen van de toeleveringsketen. Maar die problemen raken opgelost en de producentenprijzen dalen nu sterk. Een opleving van de sector voor alternatieve energie is daarom zeer waarschijnlijk.