China en de grondstoffenmarkten: hoger en volatieler

De vertragende wereldeconomie en de zwakte van de Chinese economie wierpen de laatste maanden roet in het eten. Maar de Chinese stimulus kan de vraag weer wat aanzwengelen. Tot nadien de voorraadtekorten de komende jaren veel van de batterijmetalen fors hoger zullen duwen.

Het begin van een structurele stierenmarkt in grondstoffen

Grondstoffenprijzen komen, het zal niet verwonderen, tot stand door de wet van vraag en aanbod. Er wordt in grondstoffenland wel eens gezegd dat de remedie voor hogere prijzen, hogere prijzen zijn en de remedie voor lage prijzen, lage prijzen. Of anders gezegd: als de prijzen hoog zijn valt de vraag misschien wat terug, maar stellen producenten alles in het werk om meer aanbod te creëren, wat vanzelf de prijzen weer naar lagere niveaus voert. En omgekeerd. Dat is alvast de theorie.

Want het is algemeen bekend dat het niet zo eenvoudig is om in geval van (te) hoge prijzen snel het aanbod te verhogen. Het opstarten van een nieuwe mijn kan tussen de 10 en 15 jaar duren. Daarom is de kans bijzonder groot dat wanneer de komende jaren de vraag naar batterijmaterialen fors toeneemt, het aanbod maar zeer langzaam zal kunnen bijbenen. Dit zal leiden tot misschien wel de grootste stierenmarkt in grondstoffen in de geschiedenis. En het zal ook de industrie gaan verplichten om meer gaan te recycleren om aan de vraag te voldoen. Iets waar toch niemand tegen kan zijn.

Waarom dan toch lagere prijzen?

Het bovenstaande verhaal is echter niet wat we de afgelopen maanden op de grondstoffenmarkten zien.  Door de vertragende groei van de wereldeconomie en vooral de zwakte van de Chinese economie, viel de vraag naar heel wat grondstoffen stevig terug. Zoals voor koper dat naast de elektrische revolutie ook de bouwsector en de industrie voedt. Met fors lagere prijzen tot gevolg.

Dit geeft nog maar eens aan dat we steeds een onderscheid dienen te maken tussen de lange termijn cyclus en de korte termijn cyclus. Als die twee echter stevig een andere kant op gaan, ligt hierin een opportuniteit. Want als we geloven dat de prijzen van vele grondstoffen binnen een aantal jaren, of zelfs maanden, fors hoger zullen zijn, en de korte termijn cyclus duwt die grondstoffen tijdelijk naar beneden, is het niet moeilijk te zien dat we hier garen bij kunnen spinnen.

Daar komt de stimulus

De katalysator voor de komende maanden is minder het lange termijn tekort, waar vele grondstoffen zich bijna onvermijdelijk in zullen bevinden, maar wel het aantrekken van de vraag. Zowel de Amerikaanse als Europese centrale bank zijn begonnen aan hun renteversoepelingscyclus wat de wereldeconomie binnen een tijdspanne van 6 tot 12 maanden weer zou moeten doen kunnen opveren. Bovendien is het stimulus pakket dat zowel monetair als fiscaal in China in de economie en de markten wordt geduwd nog belangrijker.

China is en blijft de olifant in de kamer wat betreft het grondstoffencomplex. Voorlopig hebben de markten nogal wat twijfels of wat er momenteel op de stimulustafel wordt gegooid wel voldoende zal blijken. Maar het is typisch voor de Chinese machthebbers om een actie te ondernemen, die dan te evalueren en er indien nodig nog een aantal scheppen bovenop te doen. Het kan dus een beetje duren, wat twijfelachtig zijn. Maar de stimulustrein rijdt langzaam maar zeker het station uit.

Verwacht volatiliteit

Verwacht niet dat het een verhaal van een rechte lijn omhoog zal zijn. China is op gebied van grondstoffen niet alleen de olifant in de kamer, maar ook vaak de olifant in de porseleinkast. De Chinese economie is nog steeds de grootste bron van (nieuwe) vraag naar heel wat grondstoffen. Vaak is het ook de producent van een aantal van de zeldzame aardmetalen waar het soms een zeer dominante positie in heeft. Kijk recent maar eens naar het prijsverloop van antimoon. Dit is een zilverkleurig en bros metaal dat onder andere in brandremmers maar ook in munitie wordt gebruikt. Bijna 50% procent van het aanbod komt uit China en nog eens een 25% uit Tadzjikistan. Recent draaide China de aanbod kraan dicht, met een spectaculaire prijsstijging tot gevolg.

Maar het volatiliteit mechanisme werkt ook in de andere richting. China bouwt gigantische strategische reserves van olie en metalen op en het heeft in vele gevallen voor een aantal jaren voorraad. Als het land beslist om voor een paar maanden minder of zelfs niets van een bepaalde grondstof te kopen, dan stuikt de prijs van die grondstof tijdelijk in.

Als we dit allemaal met elkaar optellen kunnen we verwachten dat we nog maar aan de vooravond van een sterke stierenmarkt in grondstoffen staan. Maar één die nog volatieler dan gewoonlijk zal zijn omdat China zowel aan de vraag als aan de aanbodszijde voor grote schokken kan zorgen. Dat is iets waar niet alleen investeerders, maar ook Westerse beleidsmakers rekening mee moeten houden of ten minsten eens moeten over nadenken.