China tussen hamer en aambeeld

De gevolgen van de vastgoedcrisis

China heeft het niet onder de markt. Zoveel is genoegzaam bekend. Het land heeft jarenlang te veel ingezet op vastgoed en kampt nu met een zware leegstand en een gigantische voorraad onafgewerkte woningen.

Eind september kwam Peking in actie. Na eerder schoorvoetend een paar initiatieven genomen te hebben, ging het nu zwaar in de tegenaanval. Een combinatie van politieke en monetaire maatregelen moet de vastgoedcrisis klein krijgen en de Chinees, die een stevig deel van zijn spaarpot in dat vastgoed heeft belegd, opnieuw vertrouwen geven. Vertrouwen om te consumeren, of – zoals economen dat plegen te zeggen- om de binnenlandse vraag aan te zwengelen.

Lawine aan invoerheffingen

Zolang dat laatste niet het geval is, moet de Chinese economie het voor haar groei vooral van de buitenlandse vraag hebben. Maar precies daar dreigt het land nu geconfronteerd te worden met een lawine aan invoerheffingen. Reeds tijdens de verkiezingscampagne zwaaide Trump met een invoerheffing van 60% op alles wat uit China komt. 

En nu hij president elect is, komt hij zowat om de haverklap met nieuwe heffingen op de proppen. Een heffing omdat China samen met andere groeilanden stiekem plannen koestert voor een andere reservemunt dan de dollar. Een invoerheffing omdat het land de komst van illegale vluchtelingen naar de VS zou bevorderen. En wat gaan we nog krijgen? 

Ook voor Biden blijft China de gebeten hond. Zo werden gisteren alweer nieuwe maatregelen afgekondigd om de export naar China van hoogwaardige chips en al wat nodig is voor de uitbouw van artificiële intelligentie tegen te gaan. Het Chinese Ministerie van Handel liet weten gepaste tegenmaatregelen te zullen nemen.

China en het grondstoffenwapen

Een van de manieren waarop Peking het Westen het leven zuur kan maken, is door het bemoeilijken van de export van zogenaamde zeldzame metalen en grondstoffen die nodig zijn voor de realisatie van de energietransitie of – en dat wordt steeds actueler- de uitbouw van een betere defensie.

China zelf heeft niet alleen veel mijnen, het controleert ook heel wat mijnactiviteiten in andere continenten, meer bepaald Afrika. Zijn dominante positie op dit vlak beperkt zich niet enkel tot productie, maar betreft in een aantal gevallen ook andere activiteiten zoals raffinage.

Rente duikt onder 2%

De steeds grotere spanningen met het Westen en de vastgoedcrisis wegen zwaar op de Chinese economie. De laatst gepubliceerde PMI-statistieken voor de industrie overtroffen lichtjes de verwachtingen. Maar als je weet dat een cijfer van 50 de grens vormt tussen groeien en krimpen, dan betekent de gepubliceerde 50,3 dat ’s lands industriële nijverheid juist met de neus boven water zit.

En dat is wat ook de langetermijnrente in het land vertelt. Die dook onder de 2% en zette een nieuw diepterecord. Maar de Chinese beurs ging lichtjes naar boven. Daar lijkt men te geloven dat al dat slechte nieuws uiteindelijk moet leiden naar nog meer politieke en monetaire ondersteuning.

Beurzen herademen 

Na de verkiezingsoverwinning van Trump zijn de Chinese beurzen een stuk teruggevallen. Wel noteren Hongkong, Shanghai en Shenzhen nog duidelijk boven hun dieptepunt van september. Hongkong vertoont sinds eind januari zelfs een mild stijgende tendens. Te rekenen vanaf het jaarbegin levert dat mooie winsten op, zeker in euro. Dat die Chinese beurzen spotgoedkoop staan, helpt zeker ook.