De dollar danst. Wie kan zijn passen nog volgen?

De Fed verandert van tempo, de dollar stuurt zijn passen bij

Sinds januari verloor de dollar bijna 12% ten opzichte van de euro, van 1,02 USD tot ongeveer 1,16 USD aan het begin van deze maand. Die verzwakking is te wijten aan verschillende factoren die zich de afgelopen maanden hebben ontwikkeld.

De eerste factor was een waarschuwing van de economie op het vlak van de werkgelegenheidscijfers. Dat bracht de Fed ertoe het besluit te nemen om haar beleidsrente te verlagen. Afgelopen augustus steeg het werkloosheidspercentage in de VS inderdaad van 4,2% naar 4,3% in vergelijking met juli. Het aantal nieuwe werkzoekenden nam met ongeveer 148.000 toe. Tegelijkertijd is ook het tempo van de banencreatie vertraagd, tot slechts 22.000 nieuwe vacatures.

We verwachten nu vier renteverlagingen in de komende 12 maanden, waardoor de beleidsrente aan het einde van de cyclus op 3,25% uitkomt. Op korte termijn worden Amerikaanse activa minder rendabel, wat de dollar minder aantrekkelijk maakt.

Recordschuld, gedempt vertrouwen

De tweede factor is de schuld van het land. De Amerikaanse staatsschuld bedraagt nu meer dan 37.000 miljard dollar, een historisch niveau. Dit vertegenwoordigt ongeveer 124% van het bruto binnenlands product (bbp) van het land. De vooruitzichten voorspellen nog altijd een stijging van minstens 3% in de komende vijf jaar.

Belastingkredieten, belastingverlagingen en wetten zoals de ‘Big Beautiful Bill’ hebben de Amerikaanse staatsschuld mee de hoogte ingejaagd. En hoewel de invoerheffingen honderden miljarden dollars aan inkomsten in het vooruitzicht stellen, ondermijnt deze opeenstapeling de fiscale geloofwaardigheid van het land en voedt het de twijfels over de duurzaamheid van de dollar als veilige haven.

Een munt die in het hart van de wereldwijde spanningen staat

De financiële markten volgen de ontwikkelingen in handelsbesprekingen en bilaterale overeenkomsten op de voet. Een handelstekort van meer dan 60 miljard dollar per maand (en meer dan 425 miljard dollar in het eerste kwartaal van 2025) bevestigt de structurele afhankelijkheid van de Verenigde Staten van import. Dit weerspiegelt een economie die meer consumeert dan produceert. De scherpe daling van de Amerikaanse markten afgelopen vrijdag gaf ons een kort voorbeeld. De munt van Washington kende een gematigde volatiliteit en schommelde tussen USD 1,15 en USD 1,16 ten opzichte van de euro. De dollar danst, maar soms op een slappe koord. De dollar wankelt, maar hij valt niet. Terwijl de munt maandag stabiel bleef, eindigde de Amerikaanse aandelenmarkt in het groen dankzij de verandering van toon van Donald Trump.

Tegelijkertijd ontstaat er twijfel over de onafhankelijkheid van de Amerikaanse Federal Reserve (FED), die een hoeksteen is van de stabiliteit van de dollar. Dit belangrijke element moeten we ook goed opvolgen. De politieke druk en debatten over het Amerikaanse begrotingsbeleid roepen vragen op over de capaciteit van de Fed om een coherent en onafhankelijk monetair beleid te handhaven.

Goud schittert, de diversificatie versnelt

Vanwege de volatiliteit van de dollar bouwen sommige centrale banken hun goudreserves uit. Zo is in 2024 meer dan 1.000 ton gekocht. Dat brengt de officiële mondiale goudvoorraad op meer dan 36.000 ton. Ongeveer 60% van de deviezenreserves in de wereld en meer dan 80% van de dagelijkse deviezentransacties hebben betrekking op de Amerikaanse munt. Maar daar houdt de diversificatie niet op: de euro, yuan en andere valuta's winnen terrein.

De dollar is ook de referentievaluta voor de internationale handel, vooral voor grondstoffen (olie, goud, gas), waarvan de prijzen bijna uitsluitend in dollars luiden. Een zwakkere dollar maakt grondstoffen betaalbaarder voor niet-Amerikaanse kopers.

De greenback vertraagt zijn passen, maar zijn traject blijft doorslaggevend voor de markten, gezien zijn imago als barometer van het wereldwijde vertrouwen. En op dit moment zien we een geleidelijke herbalancering van het wereldwijde monetaire landschap.

Europa trekt nieuw kapitaal aan

Tot slot is de evolutie van de staatsrendementen de laatste factor die we kunnen waarnemen. De kloof tussen het oude continent en de rendementen op Amerikaanse staatsobligaties blijft kleiner worden. Voor ongeveer hetzelfde rendement lijkt Europa op dit moment aantrekkelijke vooruitzichten te bieden. Beleggers kunnen nadenken voordat ze een dans aangaan met de Amerikaanse munt en de wisselkoers die hem doet waggelen. Deze dynamiek versterkt de euro. De dollar daarentegen verliest terrein ten opzichte van de momenteel sterkere en veerkrachtigere valuta's. Volgens het IMF (Internationaal Monetair Fonds) is het aandeel van de dollar in het eerste kwartaal van dit jaar gedaald tot 57,7%, terwijl de euro marktaandeel won door te stijgen van 19,8% tot ongeveer 20,1%.

Ondanks de lichte opleving van de afgelopen dagen zet de dollar zijn aarzelende dans voort. De factoren die de waarde ervan beïnvloeden zijn reëel, maar de Verenigde Staten hebben de middelen om maatregelen te nemen om hun economie en munt te versterken. Zijn volgende bewegingen zullen afhangen van de plannen van de Fed, de Amerikaanse economische gegevens en de geopolitieke en handelsspanningen. Dat geeft de beleggers alvast een context om nauwlettend in de gaten te houden.