Een gekke wereld en een kalme markt

Ter plaatse, rust

Zowel de Europese als de Amerikaanse aandelenmarkten  bleven vorige week grotendeels ter plaatse trappelen. September is duidelijk niet de volatiele maand geworden die velen voorspeld hadden. Tenzij het venijn in de staart zit. Maar wat we tot nu toe zagen, was een veeleer rustige maand, waarbij Wall Street bijna terloops nog een paar nieuwe recordniveaus haalde. Iets wat ons, Europese beleggers, minder opvalt, omdat we ondertussen opgezadeld zitten met een forse terugval van de dollar.

Wat met Oekraïne?

De relatieve rust op de markten is des te opmerkelijker omdat ze zich afspeelt tegen een geopolitieke achtergrond die volop in beweging blijft. We begonnen de maand met de stille hoop dat een resem topontmoetingen het conflict in Oekraïne een stap dichter zou brengen bij een onderhandelde vrede. Vandaag lijkt dat alweer een illusie. De oorlog woedt in alle intensiteit verder en wordt ook steeds meer op plaatsen ver van de frontlijn voelbaar.

De Russen nemen niet alleen de energievoorziening van Oekraïne onder vuur. Ze lijken ook met schendingen van het luchtruim de NAVO-landen te willen provoceren. Oekraïne van zijn kant valt steeds intenser de Russische raffinage-infrastructuur aan en hoopt hiermee de Russische export van olie substantiële schade toe te brengen. En dan is er de opmerkelijke ommekeer in de houding van Trump. Die is het getreuzel van Poetin blijkbaar beu en schaart zich plots helemaal aan de kant van Oekraïne. Al is dat volgens sommigen een verkeerde lezing van de boodschappen die de Amerikaanse president de wereld instuurt.

Staat Poetin onder druk?

Duiden de recente ontwikkelingen  op een verdere escalatie? Volgens nogal wat waarnemers is het risico op een rechtstreekse confrontatie tussen Rusland en de NAVO groter geworden. Dat zou normaliter de zenuwachtigheid op de markten moeten verhogen. Maar daar zien we vooralsnog niks van. Volgt de markt de visie van de politicologen die stellen dat, ondanks de schijnbare mislukking van de voorbije topontmoetingen, de druk op Poetin is toegenomen, en daarmee ook de kans dat hij toch aanschuift aan de onderhandelingstafel?

De schade aan meer dan een derde van de Russische raffinage-installaties hypothekeert in ieder geval een belangrijke Russische financieringsbron van de oorlog. Een aantal landen, vooral aan de oostgrens van het NAVO-territorium, lijken in toenemende mate bereid de Russische provocaties met een gepaste actie te beantwoorden. Landen als Polen beschikken daarbij over een te duchten luchtmacht. Kan Poetin zich extra vijanden permitteren, als je ziet hoe moeizaam zijn veroveringstocht in Oost-Oekraïne verloopt? En dan is er de gewijzigde houding van Trump. Al weten we niet goed hoe we die precies moeten interpreteren, ze lijkt alvast minder pro-Russisch.

Inspirerend en minder inspirerend nieuws

Voor anderen heeft de weerbaarheid van de beurzen weinig te maken met de wereldpolitiek. Zij wijzen vooral op de boomende AI-business. En vooral de boodschappen hierrond die het enthousiasme draaiende houden. Het goed gevulde orderboek van Oracle, het geflirt tussen Apple en Intel, Musk die wat Tesla-aandelen bijkoopt… het zijn dit soort berichten die in afwachting van de nieuwe kwartaalresultaten de beurscarrousel draaiende houden.

Minder inspirerend is de aankondiging van Trump om de farmasector een importtarief van 100% op te leggen voor gepatenteerde medicijnen, tenzij de betrokken bedrijven fabrieken bouwen in de VS. Europa meent hier uit de wind te staan en verwijst naar het akkoord dat het in augustus met de Trump-administratie sloot. Of de Trump-administratie dat ook zo ziet, was eerst onduidelijk, tot er een bevestiging volgde uit het Witte Huis. Ook Japan ontspringt de dans.

Federal Reserve zorgt voor extra steun

De Amerikaanse centrale bank heeft zoals algemeen verwacht haar basistarief verlaagd naar de vork 4%-4,25%. Ze deed dat in weerwil van een inflatie die toch koppig een heel eind boven de 2% uitsteekt. Haar belangrijkste drijfveer is de Amerikaanse economie wat extra zuurstof te geven, nu de arbeidsmarkt verzwakt. Vooral het aantal nieuwe jobs zit duidelijk in een dalende trend. Wat dat betreft wordt het uitkijken naar het nieuwe arbeidsrapport, dat nu vrijdag verschijnt. Voor de beurzen is de Amerikaanse renteverlaging, de eerste dit jaar, mooi meegenomen. En wellicht zit er nog meer in de pijplijn.