En als er nu toch eens vrede kwam in Oekraïne?

Waar kunnen we op hopen?

Land in ruil voor vrede  en veiligheidsgaranties. Het is niet de enige optie. Maar misschien de meest waarschijnlijke optie waar Russen en Oekraïners over zullen onderhandelen. Tenzij natuurlijk een van beide partijen op het slagveld een complete doorbraak forceert.

Het is op dit ogenblik hoogst onduidelijk of we op weg zijn naar een vredesakkoord. Maar elke nieuwsstroom die een vooruitgang suggereert, kan al snel door de markten worden opgepikt. Want, zoals u weet anticiperen de markten gewoonlijk sterk op voorhand naarmate een scenario waarschijnlijker wordt.

 

Verwachte impact voor Europa

Het einde van de oorlog zou goed nieuws betekenen voor iedereen: Oekraïne in de eerste plaats, Rusland, maar ook de rest van Europa. En in het zog hiervan ook voor de Europese beurzen. En dat om meerdere redenen.

Vooreerst de energieprijzen. Die zouden bij vrede wellicht minder volatiel worden. En mogelijk ook dalen. Belangrijk daarbij zal de toekomstige relatie zijn tussen Europa en Rusland. Vandaag kunnen die twee moeilijk door dezelfde deur. Dat alles meteen koek en ei wordt, is wellicht niet het meest waarschijnlijke scenario. Anderzijds hebben beide regio’s er belang bij goede buren te zijn. Door de toegenomen LNG-aanvoer uit andere regio’s (o.a. de VS) maar ook door een sprankeltje hoop dat sommige sancties tegen Rusland mettertijd zouden kunnen versoepeld worden, zijn de gasprijzen nu al aan het dalen. Dat komt de  kostenbasis en concurrentiekracht voor Europese bedrijven ten goede. En mochten de stappen naar vrede concreter worden, dan zit hier mogelijk nog meer in het vat.

Productiegebied en afzetmarkt

Door de oorlog zijn ook heel wat lokale activiteiten van Europese bedrijven in Oekraïne verhinderd of tijdelijk stilgelegd. Vrede zou het perspectief van een heropstart openen. Denk bijvoorbeeld aan de lokale staalfabrieken van ArcelorMittal. Het is onduidelijk wat de toekomstige relatie met Rusland zal zijn en of die zal toelaten de huidige sancties te milderen. Europese ondernemingen hebben de voorbije jaren hun Russische dochterbedrijven tijdelijk moeten stilleggen of verkopen (soms wel met een optie tot terugkoop). Een verbeterde relatie zou op termijn kunnen leiden tot een heropening van deze bedrijven. Los van het politieke hebben zowel Oekraïne als Rusland hun troeven binnen de Europese ruimte, niet alleen als productiegebied, maar ook als afzetmarkt.

Een lagere risicopremie

Het is misschien een abstract begrip, maar niet onbelangrijk: de risicopremie. De Russische dreiging aan de grenzen van Europa, de sancties en de hoge Europese energieprijzen vormden de voorbije jaren een extra risicofactor waardoor grote internationale beleggers de Europese beurs links lieten liggen. Mede hierdoor vertonen Europese aandelen een grote waarderingsachterstand t.o.v. de Amerikaanse beurs. In het jargon is er sprake van een hogere risicopremie. Sinds begin dit jaar maken de Europese beurzen een inhaalbeweging. Ook andere factoren zoals de Duitse investeringsplannen, dragen daar toe bij. Maar het vooruitzicht op vrede zou zeker ook helpen om de risicopremie van Europese aandelen te  verlagen. Wat diezelfde beurzen steun kan geven.

Heropbouw van Oekraïne

Oekraïne heeft de voorbije jaren onnoemelijke verwoestingen gekend. De meest destructieve effecten van de ruim 3 jaar woedende oorlog zien we in grote mate in de door Rusland veroverde gebieden, waar het front gepasseerd is. Maar ook in de rest van het land zijn er tijdens de invasie in de begindagen van de oorlog en door de luchtaanvallen daarna heel wat gebouwen en infrastructuur vernietigd. Denk maar aan wegen, spoorwegen, bruggen, energie- en communicatie-infrastructuur.

Volgens een eerste ruwe schatting zou het zo’n 500 miljard EUR kosten om Oekraïne in grote mate herop te bouwen. Dat is even veel als het ambitieuze Duitse investeringsplan in infrastructuur, dat over de komende 12 jaar zal uitgerold worden. Net als voor de Oekraïense defensie, zal een groot deel van de financiering van Europese landen moeten komen. Bouw- en engineringbedrijven, producenten van staal, chemie en andere grondstoffen, treinproducenten, banken…met hun kennis en knowhow zullen Europese bedrijven zeker een positieve bijdrage kunnen leveren aan de heropbouw.

Maar wat we eerst nodige hebben is een onderhandelde en evenwichtige vrede. Voorlopig kunnen we alleen maar hopen dat het die kant uitgaat.