Matige groeicijfers lijken Chinees beursenthousiasme niet te deren

Politbureau zet in op autonomie en technologische suprematie

Vandaag start in Peking het vierde plenum van het Politbureau, het centrale orgaan van de communistische partij. In de goede oude traditie van een staatsgeleide economie zal daar gewerkt worden aan een volgend vijfjarenplan. Ongetwijfeld zal de autonomie van de Chinese economie en de technologische suprematie daarin centraal staan.

Het Politbureau vindt plaats op een moment dat de Chinese economie meer en meer de impact begint te voelen van de Amerikaanse importheffingen. Dat suggereren alvast de gisteren gepubliceerde groeicijfers. Jaar op jaar groeide de Chinese economie het voorbije kwartaal met zo’n 4,8%, het laagste cijfer in een jaar. Op zich geen verrassing, maar het laat wel vermoeden dat de centrale ondersteuning van die economie een absolute prioriteit blijft voor Xi Jinping en de zijnen. 

Het Chinese alternatief

Met die massale staatssteun voor strategisch belangrijke sectoren onderscheidt China zich van zijn belangrijkste tegenpool, het Amerika van Trump, waar de private sector domineert, al zien we ook daar toenemende regeringsbemoeienissen. China staat voor een model waar alle neuzen in dezelfde richting staan. Vadertje staat en de grote privébedrijven worden geacht aan hetzelfde zeel te trekken. Peking onderkent de positieve rol die privébedrijven kunnen spelen. Ze groeien sneller en creëren meer jobs dan de meeste staatsgeleide ondernemingen. Maar langs de andere kant zijn ze enkel te tolereren als ze zich loyaal inschrijven in het door de Partij gedicteerde doel. 

All-in op artificiële intelligentie

Op het vlak van AI is Peking super ambitieus. Geen moeite is hier teveel om de sterkste speler ter wereld te worden. De regering heeft de banken de opdracht gegeven de AI-omwenteling voluit te ondersteunen. Ze heeft ook specifieke fondsen om bijv. startups te financieren of bedrijven te helpen met de integratie van AI in hun manier van werken. Daarnaast wordt ook zwaar geïnvesteerd in opleiding en door de staat gefinancierde research. Momenteel behalen in China dubbel zoveel studenten een doctoraat in wetenschappen en technologie dan in Amerika. Ook wordt er duchtig gewerkt aan nieuwe datacenters, die de ruggengraat vormen van de AI-revolutie. Daarbij wordt veel gebouwd in het dunbevolkte westen van het land, waar energie en grond een stuk goedkoper zijn. 

De resultaten

De wereld maakte begin dit jaar kennis met DeepSeeK. De chatbot bleek tot wel veertig keer goedkoper te werken dan zijn Amerikaanse concurrent ChatGPT. De Amerikanen verslikten zich dan ook even in hun koffie. Al bleek na grondig onderzoek dat de Chinese nieuwkomer het in een aantal meer geavanceerder toepassingen toch wel minder goed deed dan zijn Amerikaanse broertjes. Maar globaal blijkt de kwaliteit van de Chinese AI-modellen wel zienderogen te verbeteren. Liepen die volgens een studie van Stanford University begin 2024 inzake kwaliteit nog zo’n 9,3% achter op de Amerikaanse, een jaar later was dat nog amper 1,7%. Ook inzake datacenters timmert het land aan de weg, al is die weg nog lang. De VS heeft meer dan 5000 datacenters, China naar schatting (er zijn hier geen publieke gegevens over) 700. 

Een baken van stabiliteit

Tegenover het wispelturige Amerika profileert China zich vandaag als een baken van stabiliteit, bereid tot samenwerking met de rest van de wereld. Zo zoekt het toenadering tot Europa om inzake AI tot een aantal gemeenschappelijk standaarden en algemene principes van beheer te komen. Iets waar de VS zich tot nu toe tegen verzet. Voor de Trump-administratie zijn al die standaarden maar een vorm van verdoken protectionisme. 

Waarom Chinese aandelen het goed doen

De Chinese beurs doet het dit jaar prima. Ze lijkt weinig hinder te ondervinden van het Amerikaanse tarievenbeleid. Het spierballengerol van de laatste weken, waarbij de VS en China elkaar met minder sympathieke maatregelen om de oren sloegen, wordt door veel beleggers geïnterpreteerd als het voorspel op de geplande ontmoeting van beide leiders in de schaduw van de APEC-conferentie eind deze maand in Zuid-Korea. Daar zouden de plooien wel eens gladgestreken kunnen worden. Althans toch tijdelijk, want de machtsstrijd tussen beide landen, de nummers één en twee van de wereld, blijft een structureel gegeven.

Ondertussen noteren Chinese aandelen ten opzichte van de verwachte winst tegen niveaus die dicht aantikken tegen hun gemiddelde van de laatste 14 jaar. De Amerikaanse tech-grootheden zitten daar een stuk boven. China biedt dus op velerlei terreinen technologische topkwaliteit, tegen een redelijker(e) prijs. Critici wijzen op hun afhankelijkheid van export, waar de Chinezen momenteel moeten opboksen tegen stevige invoertarieven (vandaag gemiddeld zo’n 40%). Daar staat tegenover dat het land die tarieven niet als definitief beschouwt. En het heeft een aantal troeven (denk aan zijn dominante positie in zeldzame aardmetalen), die het hoopt op de onderhandelingstafel met de VS te verzilveren in een gunstig akkoord.