Markten hopen op renteverlaging en vredesdeal

Nieuwe records

De stijging werd getriggerd door anticipatie van een nakende Amerikaanse renteverlaging, de verlenging van het voorlopig handelsakkoord tussen de VS en China en hoop dat de topontmoeting tussen Trump en Poetin een eerste stap richting vrede in Oekraïne zou opleveren. Zowel de Amerikaanse als de Europese beurzen wonnen vorige week nog ruim 1% erbij. Daarbij sneuvelden nieuwe records voor verschillende indices, onder meer de S&P500, Dow Jones, Nasdaq, Japanse beurs... Maar ook onze Belgische beursgraadmeter, de BEL20, kon na 18 jaar eindelijk zijn vorige record van 2007 breken. Dit mede dankzij het forse herstel van de financiële aandelen en een belangrijke groeibijdrage van het farma-duo UCB en Argenx. 

Toegenomen kans op Fed-renteverlaging in september

Herinner dat de Amerikaanse centrale bank van midden 2024 tot januari 2025 in vier stapjes de rente had verlaagd van 5,5 naar 4,5%, omdat de inflatie toen in de goede richting evolueerde. Maar sinds januari pauzeerde de Fed zijn rentecyclus, om eerst te evalueren wat de inflatoire effecten zouden zijn van Trump’s beleid, vooral dan de fors hogere invoerrechten. Die afwachtende houding bij een nog relatief hoge beleidsrente is zeer tegen de zin van Trump, vermits dit de economie afremt en de rentelasten op de oplopende staatsschuld doet oplopen. Bij momenten dreigde hij zelfs met een mogelijk ontslag van Fed-voorzitter Powell.

Maar de marktverwachting dat de Amerikaanse centrale bank in september de rente nu toch zal verlagen is gestegen tot ruim 90%. Dit na het teleurstellende jobrapport over de maand juli en de neerwaartse bijstelling van de jobcreatie over de vorige maanden. Dit toont aan dat de Amerikaanse arbeidsmarkt wel degelijk afkoelt. En de inflatiecijfers over de maand juli lagen grosso modo in lijn met de verwachtingen. De totale inflatie bleef stabiel op 2,7%, maar de kerninflatie is wel gestegen van 3 naar 3,1%. Zoals gevreesd, beginnen de hogere invoerrechten geleidelijk door te sijpelen in de consumptieprijzen. Maar deze worden grotendeels gecompenseerd door dalende prijzen voor o.a. energie en auto’s.

Hoewel de Fed zich gewoonlijk meer richt op het kerncijfer dan op de totale inflatie, gelooft de marktconsensus niet dat dit rapport de Fed ervan zal weerhouden de rente volgende maand te verlagen. Weliswaar zijn er voor de volgende Fed-meeting van 16 september nog twee belangrijke publicaties die mee bepalend kunnen zijn, namelijk het jobrapport (05/09) en het inflatiecijfer (11/09) over de maand augustus. Dus waarschijnlijk zal Powell op de vergadering van wereldwijde centrale bankiers deze vrijdag in Jackson Hole nog geen vaste beloftes doen. 

Trump-Poetin top resulteerde nog niet in verhoopte staakt-het-vuren

De wereld had met hoop uitgekeken naar de ontmoeting van de presidenten Trump en Poetin in Alaska over het conflict in Oekraïne. Maar van het verhoopte staakt-het-vuren is nog geen sprake. Poetin wil de druk op het Oekraïense regime hooghouden om eerst territoriale toegevingen af te dwingen. Vooraleer de wapens zwijgen, wil Moskou dat de Oekraïense regering de door Rusland veroverde gebieden (goed voor 20% van de Oekraïense oppervlakte) als Russisch grondgebied erkent. Naast de Krim, veroverde Rusland de provincie Loehansk volledig en volgende provincies voor +/-70%: Donetsk, Zaporizja en Cherson. Dat zijn de gebieden waar een meerderheid etnische Russen wonen. Poetin zou graag nog de volledige controle verwerven over de provincie Donetsk (inclusief de belangrijke stad Kramatorsk) omwille van verbindingswegen en industriële belangen. En daarvoor eventueel enkele kleinere veroverde gebieden in het Noordelijke grensgebied ruilen.

De Oekraïense president Zelensky bleef tot voor kort onverzettelijk wat betreft het opgeven van Oekraïens grondgebied, maar liet recent toch wat ruimte voor onderhandeling. Allicht  onder druk van Trump (die vindt dat hij zo’n deal moet aanvaarden) en beseffende dat als de oorlog blijft duren, de Russen de rest van Donetsk waarschijnlijk toch helemaal innemen (en misschien nog meer). Maar vermits de Oekraïense grondwet zo’n territoriale toegiften niet toestaat, zou zo’n “land-voor-vrede” deal via een referendum moeten worden goedgekeurd. En de overige Europese landen huiveren ook voor zo’n grote toegift omdat het de agressor beloont en een belangrijk precedent vormt die de macht van Rusland versterkt. Ze zullen er bij hun bezoek vandaag aan Trump dan ook nog een hartig woordje over spreken, evenals hoe de VS en Europa aan Oekraïne veiligheidsgaranties kunnen bieden zonder officieel lidmaatschap van de NAVO. Dus nog een lange weg af te leggen, maar mogelijk is de eerste stap gezet voor rechtstreekse onderhandelingen en een geleidelijk vredesproces.

Vermits de recente beursstijging mede was ingegeven door hoop op een snel staakt-het-vuren, is enige correctie op korte termijn niet uit te sluiten. Als het vredesproces wordt voortgezet en uiteindelijk een vredesdeal bereikt kan worden, betekent dat mogelijk een bijkomende steun voor de Europese beurzen omwille van een lagere risicopremie, lagere energieprijzen en het groeistimulerend effect van de Oekraïense heropbouw.